Faaliyet Alanlarımız

Sigorta Hukuku

İŞ GÖREMEZLİK TAZMİNATI

İş sözleşmesiyle çalışan işçiler ve işverenler tarafından en çok aratılan ve merak edilen konuların başında ‘’iş gücü kaybı tazminatı’’, ‘’iş kazası tazminatı’’ ile ‘’iş gücü kaybı hesaplama’’ gelmektedir. Bu makalede iş kazasının ne olduğu, iş gücü kaybının ne olduğu, iş gücü kaybı tazminatının, iş kazası tazminatının ya da iş gücü kaybı hesaplamasının nasıl yapıldığı, iş gücü kaybı tazminatı hesaplama kalemlerinin neler olduğu ve iş gücü kaybı tazminatı konusunda Yargıtay kararlarının ne yönde olduğu hususlarından bahsedilecektir.

İşgücü Kaybı Tazminatı Nedir?

İş Hukukunda ve Sosyal Güvenlik Yasalarında ve Yargıtay kararlarında sürekli işgöremezlik, beden gücü kaybı, çalışma gücü kaybı, meslekte kazanma gücü kaybı alarak nitelendirilen işçinin çalışma hususundaki bedensel durumunu belirtmek için kullanılan ifadelerdir. Uygulamada ve halk arasında ise iş gücü kaybı tazminatı hesaplama ve iş kazası tazminatı hesaplama Bu durumlar hukuka aykırı bir olay veya haksız eylem sonucu bedensel zarara uğrayan kişinin bedensel sağlığını kaybedip yaşam boyu sakat kalması sonucu ortaya çıkar.

İş gücü kaybı tazminatı hususu işçi açısından değerlendirildiğinde farklı özelleşmiş bir alan oluşur. Yani açıklık getirecek olursak iş gücü kaybına sebep olan vakıa işçinin iş yaptığı zaman dilimi ile alakalıysa bu durum iş kazası olarak nitelendirilecek ve iş kazası tazminatı istenebilecektir. Daha normsal açıklayacak olursak şş kazası, kişinin çalışma hayatında 5510 sayılı Kanunda sayılan hallerden birinde meydana gelen ve sigortalıyı bedenen veya ruhen engelli hale getiren olaydır.

5510 sayılı Kanunda sayılan iş kazası tazminatı hesaplamaya konu olabilecek ve istenebilecek iş kazası halleri ise şunlardır:

Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle
Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
Hizmet akdi ile çalışan emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında,
Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle

meydana gelen olaylardır.

Bir iş kazası vuku bulduğunda işçinin; kolluğa, her hastanedeyse hastane kayıtlarına veya direk savcıya olayın iş kazası olduğu yönünde beyanda bulunması gerekmektedir. İşveren ise doğrudan polise ve SGM (Bölge Sosyal Güvenlik Müdürlüğü)’ne bildirim yükümlülüğü vardır. Yani burada iş kazası tazminatı hesaplama için önemli olan SGK’nın kazayı iş kazası olarak tespiti gerekir.

İş Gücü Kaybı Tazminatı Neye Göre Belirlenir?

İş gücü kaybı tazminatı hesaplamada işçinin aktif olarak çalıştığı ve karşılığında kazanç elde ederken bedensel bir zarara uğrayıp hayatı boyunca iş gücü kaybı yaşayacak olan kişinin iş kazası tazminatı hesaplama yapılırken iş gücü kaybına uğramadan önceki ve ilerdeki elde etmesi olası kazançlar üzerinden bir analiz yapılacaktır. İş kazası tazminatı hesaplama yapılırken eğer bu kişi sakatlığı nedeniyle artık çalışamıyorsa, kazanç kaybına oluşuyor demektir; bu kayıp zarar olarak ele alınıp tazminata dönüştürüleceği genel kuraldır. İş gücü kaybı tazminatı hesaplama için temel ölçü budur.

İş kazası sonucu iş gücü kaybına uğrama durumunda destekten yoksun kalanların isteyebileceği iş gücü kaybı tazminatı türleri şöyledir: Destekten Yoksun Kalma Tazminatı, Geçici İş Göremezlik Tazminatı, Sürekli İş Göremezlik Tazminat, Geçici İş Göremezlik Tazminatı, Manevi Tazminatıdır.

Destekten Yoksun Kalma Tazminatı

Eğer iş kazası ölümle sonuçlanmışsa hayatını kaybeden işçinin yakınları bu ölüm sebebiyle maddi desteğinden yoksun kalırlar. Hayatını kaybeden işçi yakınlarının, yoksun kaldıkları maddi desteği alabilmek için işverene ve/veya iş kazasında kusuru bulunanlara karşı açabilecekleri dava türü destekten yoksun kalma tazminat davasıdır. İş gücü kaybı tazminatlarından en önemli sonuçları olan davadır.

Bu davayı açabilecek kişiler şöyledir:

İşçinin eşi,
18 yaşından küçük erkek çocukları, 22 yaşından küçük kız çocukları,
İşçinin anne ve babası,
Bakmakla yükümlü olduğu başka kimseler,
Bazı özel durumların varlığı halinde, 18 ve 22 yaşından büyük çocuklar da destekten yoksun kalma tazminatını talep edebilirler.

Geçici İş Göremezlik Tazminatı

Geçici iş göremezlik tazminatı adından da anlaşılacağı gibi iş göremezlik halinin sürekli değil geçici olması durumlarında işçiye ödenir. Bu tespit SGK tarafından açılan dosyada kapsamında işçiye sağlık raporuna dayanarak geçici işgöremezlik raporu verilir. Bu durumda SGK tarafından işçiye geçici iş göremezlik ödeneği verilir.

Sürekli İş Göremezlik Tazminatı

%10 oranının üzerinde iş gücü kaybına uğrayan işçiler, kalıcı iş gücü kaybına uğrayan işçi sıfatına haiz olurlar. Bu kişilere SGK tarafından iş göremezlik aylığı bağlanır. Bu şekilde iş gücü kaybına uğrayan kişiler işverenden tazminat talebinde bulunabilirler. Burada tazminat, işverenin kusur oranına ve işçinin iş gücü kaybı oranlarına göre hesaplanır.

Manevi Tazminat

İş gücü kaybına uğrayan işçinin bizzat kendisi, ölüm halinde ise ölen işçinin yakınları kazadan sonra yaşadıkları derin acı, üzüntü ve psikolojik sarsıntının biraz da olsa azalması amacıyla iş gücü kaybı tazminatı olarak manevi tazminat talep etme hakları vardır. Bu talep işveren ve olayda kusurlu bulunan kişi veya kurumlara karşı dava yoluyla yöneltilir.

İşgücü Kaybı Tazminatı Nasıl Alınır?

İş gücü kaybına uğrayan kişi; mevzu bahis kaza çalışan ihmal veya kusuru sebebi ile gerçekleşmemişse ve işverenin ihmali söz konusu ise iş kazası tazminatı hesaplama sonucu çıkan bedel oranında tazminat hakkına sahip olmaktadır. İş gücü kaybı tazminatı hesaplama ve bu hesap neticesinde isteminin yöneltileceği taraf işverendir.

İş gücü kaybı tazminatı almayı hak edecek şekilde iş kazası geçirmiş olan sigortalı çalışanın, kazanın geçirildiği tarih ele alınarak 10 sene içerisinde tazminat davasını açması gerekir. Bu dava kapsamında işveren kusursuz olarak değerlendirilirse, sigortalı çalışan herhangi bir tazminat kazanamaz.

İş Kazası Nedir?

İş kazası; sigortalının işyerinde bulunduğu sırada, işveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle, bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda, işçi olan ve çocuğunu emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda, sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen engelli hâle getiren olaydır.

İş Kazası Hesaplamada Durum Nasıl Tespit Edilir?

İş Gücü Kaybı Tazminatı Hesaplama ya da İş Kazası Tazminatı Hesaplama yapılması ve bu tazminata hak kazanılabilmesi için öncelikle yaşanılan kazanın İş Hukuku kapsamın iş kazası olarak değerlendirilmesi icap eder. Sigortalı işçiler açısından bu işçilerin işverenleri tarafından, o yer yetkili kolluk kuvvetlerine derhal ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığını da en geç kazadan sonraki üç işgünü içinde, bazı hallerde sigortalının kendisi tarafından, bir ayı geçmemek şartıyla rahatsızlığının bildirim yapmaya engel olmadığı günden sonra üç işgünü içinde, iş kazası ve meslek hastalığı bildirgesi ile doğrudan ya da taahhütlü posta ile Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığını bildirilmesi zorunludur.

İş kazası tazminatı hesaplama yapılırken dikkat edilecek husus iş kazasının işverenin kontrolü dışındaki yerlerde meydana gelmesi halinde, İş kazası tazminatının iş kazasının öğrenildiği tarihten itibaren başlatılmasıdır. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığını bildirilen olayın iş kazası sayılıp sayılmayacağı hakkında bir karara varılabilmesi için gerektiğinde, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının denetim ve kontrol ile yetkilendirilen memurları tarafından veya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınının iş müfettişleri aracılığıyla soruşturma yapılabilir. Bu soruşturma sonunda yazılı olarak bildirilen hususların gerçeğe uymadığı ve olayın iş kazası olmadığı anlaşılırsa, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığınca bu olay için yersiz olarak yapılmış bulunan ödemeler, ödemenin yapıldığı tarihten itibaren gerçeğe aykırı bildirimde bulunanlardan, tahsil edilir.

İş Gücü Kaybı Tazminatı Hesaplama – İş Kazası Tazminatı Hesaplama

Öncelikle makalemizin en üstünde bulunan iş gücü kaybı tazminatı hesaplama – iş kazası tazminatı hesaplama motorundan boş bırakılmış yerleri doldurarak iş gücü kaybı tazminatı hesaplama-iş kazası tazminatı hesaplamanızı yapabilirsiniz. İş Gücü Kaybı Tazminatı Hesaplama-İş Kazası Tazminatı Hesaplaması uzmanlık gerektiren bir konudur. Bu doğrultuda İş Gücü Kaybı Tazminatı Hesaplama-İş Kazası Tazminatı Hesaplama avukatından yardım alınması hak kayıplarını en aza indirecektir.

İş Kazası Nedeniyle İşgücü Kaybı Tazminatı Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme

Görev; İş Gücü Kaybı Tazminatı Davası işçi işveren arasındaki iş ilişkisine bağlı bir uyuşmazlıktan kaynaklığından dolayı bu davada 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’nun 5. Maddesi gereğince görevli mahkeme İş Mahkemeleridir. İş Mahkemesi bulunmayan yerlerde görevli mahkeme Asliye Hukuk mahkemesi olacaktır.

Yetki; İş Gücü Kaybı Tazminatı Davası yetkili mahkeme iş kazasından doğan tazminat davalarında Hukuk Muhakemeleri Kanunu 16. Maddesi gereği;

Haksız fiilin işlendiği,
Zararın meydana geldiği,
Zararın gelme ihtimalinin bulunduğu yer,
Zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi yer mahkemelerinde açılabilir. Dolayısıyla davanın açılması hususunda dört tane seçimlik hak vardır.

Haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir. Bu konuda davacının seçimlik hakkı bulunmaktadır.

İş Kazası Nedeniyle Açılacak Tazminat Davalarında Zamanaşımı

İş kazası sebebiyle açılacak iş gücü kaybı tazminatı davalarında zamanaşımı Borçlar Kanunu’nun 146. Maddesi uyarınca genel hükümlere göre belirlenecektir. Buna göre; iş kazası sebebiyle açılacak tazminat davalarında zamanaşımı kesin maluliyet raporunun tebliği edildiği tarihten itibaren başlayacaktır. Kazanın vuku bulduğu günden tarihten itibaren 2 yıl ve herhalde 10 yıldır. İş gücü kaybı tazminatı hesaplaması yapılıp bu süreler içerisinde davanın açılması gerekir.

İş Kazası Tazminat Hesaplamada Avukatın Rolü

İş Gücü Kaybı Tazminatı Hesaplama ya da İş Kazası Hesaplama esnasında dikkat edilmesi gereken önemli hususlar vardır. İşverenin gerekli ve yeterli iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine riayet etmeden işçi çalıştırması ve iş kazasının meydana gelmesinden ötürü işçinin maddi ve manevi tazminat hakkı doğacaktır. Bu bağlamda İş Gücü Kaybı Tazminatı Hesaplama-İş Kazası Tazminatı Hesaplama devreye girecektir.

Uygulamada İş Gücü Kaybı Tazminatı Hesaplama – İş Kazası Tazminatı Hesaplama mahkemelerde bilirkişi marifetince yapılmaktadır. Ancak bahse konu kazayı geçiren ve tazminat hakkı olan işçiler dava açmadan evvel ön bilgilenme amacıyla İş Gücü Kaybı Tazminatı Hesaplama-İş Kazası Tazminatı Hesaplaması yapmak istemektedirler. Bu noktada İş Gücü Kaybı Tazminatı Hesaplama-İş Kazası Tazminatı Hesaplaması yapmak için makalemizin başındaki hesaplama tablosunu bilgilerinizi girerek tazminat tutarınızı hesaplayabilirsiniz.